پروژه بررسی تاثیر توانمندسازی کارکنان برق با عملکرد آنها
چکیده تحقیق:
از عوامل مهم بقا و حیات سازمانها، کیفیت و توانمندی نیروی انسانی است که اهمیت آن به مراتب فراتر از فناوریهای جدید، منابع مالی و مادی است. در این راستا نقش نیروی انسانی کارآمد، توانا و دانا در تحقق اهداف سازمانی امری غیر قابل انکار میباشد. نیروی انسانی توانمند، سازمان توانمند را بوجود میآورد و سازمان توانمند محیطی است که کارکنان در گروه¬های مختلف، در انجام فعالیتها با یکدیگر همکاری میکنند (عبدالهی:ص149). هدف پژوهشگر در این تحقیق بررسی تاثیر توانمندسازی کارکنان برق بر عملکرد آنها است. برای انجام این کار از جامعه آماری حدود 45 نفری تعداد 35 نفر نمونه به روش نمونهگیری تصادفی ساده از کارکنان برق برای تایید یا رد فرضیههای تحقیق و مؤلفههای تأثیر آموزش شغلی، تفویض اختیار، انگیزههای فردی، غنیسازی شغل، سبک مدیریت و توانمندی بر عملکرد مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده گردیده که از روایی محتوا و پایایی مناسب برخوردار میباشد. روش تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده که از طریق آن و تجزیه تحلیل دادهها آموزش شغلی، انگیزههای فردی، توانمندی، تفویض اختیار، غنیسازی شغل، سبک مدیریت مورد تایید قرار گرفت. یافتههای تحقیق نشان میدهد که متغیر انگیزههای فردیو سبک مدیریت مشارکتی با ضرایب 933/0 و 909/0 موثرترین عوامل بر افزایش عملکرد کارکنان میباشد. به عبارت دیگر هر سازمانی که بتواند انگیزههای فردی کارکنان را در نظر گیرد و از تخصص کارکنان خود در تصمیمگیری استفاده نماید، سریعتر و با اطمینان خاطر بیشتر به اهداف سازمانی خود میرسد.
کلید واژه:توانمندی، عملکرد، اثر بخشی، کارکنان
مقدمه
تواناسازی ظرفیتهای بالقوهای را برای بهره برداری از سرچشمه توانایی انسانی که از آن استفاده کامل نمیشود در اختیار سازمانها میگذارد. هرگاه سازمانها بخواهند در دنیای پیچیده و پویای امروزی ادامه حیات دهند به این نیروی بالقوه نیازمندند و بایستی آن را مدیریت و مورد استفاده قرار دهند. از این رو وجود تغییرات سریع، پیشرفتهای تکنولوژیک و رقابتهای آشکار و پنهان در دنیا اهمیت و ضرورت تواناسازی را بیش از پیش آشکار ساخته است. (بردبار،ص ۳) پس از سال های زیادی تجربه، دنیا به این نتیجه رسیده است که اگر سازمانی بخواهد در اقتصاد و امور کاری خود پیشتاز باشد و در عرصه رقابت عقب نماند باید از نیروی انسانی متخصص، خلاق و باانگیزه بالا برخوردار باشد. منابع انسانی اساس ثروت واقعی یک سازمان را تشکیل میدهند. بین سرمایه انسانی و بهره وری در سازمانها رابطهای مستقیم وجود دارد.( ساجدی ، امیدواری، 1385 ) توانمندسازی یک راهبرد توسعه و شکوفایی سازمانی است. در این پژوهش با یک رویکرد کاربردی به مفهوم توانمندسازی کارکنان به توضیح و تبیین ابعاد این مفهوم پرداخته شده است. تعاریف، ویژگیهای سازمانی کارکنان توانمند، عوامل موثر بر توانمندسازی دستاوردها و موانع موجود در سازمانها مقولاتی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. تاریخچه اولین تعریف اصطلاح توانمند سازی به سال 1788 برمی گردد که در آن توانمندسازی را به عنوان تفویض اختیار در نقش سازمانی خود می دانستند که این اختیار بایستی به فرد اعطا یا در نقش سازمانی او دیده شود . این توانمند سازی به معنی اشتیاق فرد برای پذیرش مسئولیت واژهای بود که برای اولین بار به طور رسمی به معنی پاسخگویی تفسیر شد. گرو( 1971 ) به تعاریف رایج فرهنگ لغت از توانمندسازی اشاره می کند که شامل تفویض قدرت قانونی، تفویض اختیار کردن ، مأموریت دادن و قدرت بخشی است.در سال 1990 گاندز توانمندسازی را با واگذاری اتخاذ تصمیم به کارکنان مفهوم سازی کرد، اما زایمرمن (1990 ) به سهل و ممتنع بودن ارائه تعریفی از آن اشاره می کند و معتقد است زمانی ارائه تعریفی از توانمندسازی آسان است که آن را بدون در نظر گرفتن واژههایی مانند “درماندگی ” ، ” بی قدرتی ” و ” بیگانگی ” بخواهیم مورد توجه قرار دهیم و هرگاه آن را با توجه به افراد گوناگون بخواهیم تعریف کنیم بسیار مشکل است . ادبیات توانمندسازی تاکنون دگرگونیهای زیادی به خود دیده است تا اینکه بالاخره لی ( 2001 ) توانمند سازی را زمینه ای برای افزایش دیالوگها ، تفکر انتقادی ، فعالیت درگروههای کوچک میداند و اشاره می کند که اجازه دادن به فعالیتهایی جهت حرکت به فراسوی تسهیم، تقسیم و پالایش تجربیات ، تفکر، دیدن و گفتگوها ، از اجزای اصلی توانمندسازی هستند .(ماهنامه تدبیر، شماره 186) در این پژوهش سعی بر این بوده است که با پرهیز از بحثهای پراکنده و حاشیهای برای سازمانی که مدیریت آن درصدد بهبود تواناییهای کارکنان خویش است، چارچوبها و روشهای دستیابی به این هدف تبیین شود.
فهرست مطالب
چکیده تحقیق1
فصل اول: کلیات تحقیق مقدمه3
بیان مسأله4
1-2 اهمیت و ضرورت پژوهش5
1-3 اهداف تحقیق6
1-3-1 هدف کلی6
1-3-2 اهداف جزئی6
1-4 فرضیات تحقیق6
1-5 متغیرهای پژوهش6
1-6 قلمرو پژوهش7
1-7 تعریف اصطلاحات و مفاهیم7
1-7-1 آموزش7
1-7-2 تفویض اختیار7
1-7-3 غنیسازی شغلی7
1-7-4 نگرشها8
1-7-5 ایجاد انگیزه8
1-8 عملکرد8
9- تعریف عملیاتی اصطلاحات مفاهیم9
فصل دوم- ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 منابع انسانی11
2-1-1 اهمیت منابع انسانی11
2-2 توانمندسازی12
2-2-1 تاریخچه و تعریف توانمندسازی12
2-2-2 اهمیت و نقش توانمندسازی نیروی انسانی در سازمانهای امروزه14
2-2-3 مدلهای توانمندسازی16
2-2-4 توانمندسازی به عنوان رویکردی شناختی19
2-2-5 عوامل موثر بر توانمندسازی19
2-2-6 راهکارهایی برای اجرای توانمندسازی21
2-2-7 اصول توانمندسازی25
2-2-8 آموزش توانمندسازی26
2-2-8-1 انواع آموزش27
2-2-8-2 اهداف آموزش29
2-2-8-3 ساختار آموزش در توانمندسازی29
2-2-9 مولفههای نگرشها30
2-2-9-1 ویژگیهای نگرش30
2-2-9-2 انواع نگرش31
2-2-9-3 نگرش اقتضایی31
2-2-9-4 ارتباط نگرش/رفتار31
2-2-10 رهبری و توانمندسازی32
2-3 عملکرد36
2-3-1 تعریف ارزیابی عملکرد37
2-3-2 پاداش مبتنی به عملکرد39
2-4 پیشینه تحقیق40
2-4-1 تحقیقات انجام شده در داخل کشور40
2-4-2 تحقیقات انجام شده در خارج کشور42
2-5 جمع بندی مطلعات انجام شده42
فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه
3-1 روش تحقیق45
3-2 جامعه آماری45
3-3 حجم نمونه و روش آمارگیری45
3-4 روش گردآوری داده ها46
3-5 ابزار پژوهش46
3-6 تکنیکهای توصیف و تحلیل داده ها46
3-7 پایایی46
1- سازه آموزش شغلی47
2- سازه غنی سازی شغل48
3- سازه تفویض اختیار49
4- سازه انگیزههای فردی50
5- سازه سبک مدیریت مشارکتی51
6- سازه نگرش شغلی52
3-8 روایی53
3-9 روش تجزیه و تحلیل دادهها 53
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل
مقدمه
4-1 تحلیل تک متغیره55
4-1-1 آموزش شغلی55
4-1-2 غنی سازی شغل57
4-1-3 تفویض اختیار58
4-1-4 انگیزههای فردی60
4-1-5 سبک مدیریت مشارکتی61
4-1-6 نگرش شغلی63
4-1-7 توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب جنسیت64
4-1-8 توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب سن65
4-1-9 توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب سطح تحصیلات66
4-2 تحلیل دو متغیره66
4-2-1 آزمون فرضیات تحقیق67
4-2-1-1 آموزش شغلی با توانمندسازی و افزایش عملکرد کارکنان رابطه دارد67
4-2-1-2 تفویض اختیار با توانمندسازی و افزایش عملکرد کارکنان رابطه دارد67
4-2-1-3 غنی سازی شغلی با توانمندسازی و افزایش عملکرد کارکنان رابطه دارد68
4-2-1-4 انگیزه های فردی با توانمندسازی و افزایش عملکرد کارکنان رابطه دارد68
4-2-1-5 سبک مدیریت مشارکتی با توانمندسازی و افزایش عملکرد کارکنان رابطه دارد69
4-2-1-6 نگرش شغلی با توانمندسازی و افزایش عملکرد کارکنان رابطه دارد69
فصل پنجم: نتیجه گیری
مقدمه
5-1 نتایج براساس یافتههای تحقیق71
5-1-1 توصیف متغیرها71
5-1-2 تحلیل فرضیات72
5-1-2-1 فرضیه اول72
5-1-2-2 فرضیه دوم72
5-1-2-3 فرضیه سوم73
5-1-2-4 فرضیه چهارم73
5-1-2-5 فرضیه پنجم73
5-1-2-6 فرضیه ششم74
5-2 نتیجهگیری کلی74
5-3 محدودیتهای تحقیق74
5-4 پیشنهادات براساس یافتههای تحقیق74
پرسشنامه
منابع وماخذ